Naar schatting hebben 340.000 mensen fibromyalgie. De klachten zijn aanhoudend, wisselend, verschillen in ernst en zijn een optelsom van vooral pijn, stijfheid, vermoeidheid en moeite met nadenken, concentreren. De pijn komt vooral voor in de spieren, het bindweefsel en in en rondom de gewrichten. De oorzaak is onverklaard en de diagnose is moeilijk om vast te stellen: er is daarvoor geen test of (bloed)onderzoek. Genezen is niet mogelijk, wel kunnen de klachten verminderen met onder meer medicatie, matige beweging en aanpassen van leefstijl (gedrag en acceptatie). Een gerichte multidisciplinaire aanpak wordt om die reden als belangrijkste behandeling gezien.
Om de diagnose te kunnen stellen worden de klachten in beeld gebracht, lichamelijk onderzoek gedaan en worden andere oorzaken uitgesloten. Een reumatoloog sluit vaak andere reumatische aandoeningen uit. Om meer eenduidigheid te krijgen bij het stellen van de diagnose, zijn er afspraken gemaakt over criteria die vaststellen of iemand fibromyalgie heeft. Sinds 2017 zijn er vanuit de USA nieuwe criteria op- en bijgesteld om de diagnose fibromyalgie te stellen met een score die de som is van de pijnscore en de symptoomscore.
Klachten fibromyalgie
De klachten bestaan zoals aangegeven vooral uit spierpijn, pijn in en rondom de gewrichten of waar pezen aan de gewrichten aanhechten. Het begint meestal in de rug, nek of schouders. Geleidelijk kan de pijn zich uitbreiden naar andere delen van het lichaam. De pijn komt vaker voor in de spierbundels van de nek, rug en schouders, in het borstbeen, de zijkant van de heupen en de binnenzijde van de knie. Ook stijfheid doet zich vaak voor: in de ochtend of als iemand lang in dezelfde houding heeft gezeten of gestaan.
Regelmatig bewegen is van groot belang. Daarnaast is er vrijwel altijd sprake van chronische vermoeidheid. Veel patiënten vinden de moeheid erger dan de pijn, daar kun je je veel moeilijker tegen wapenen. Mensen met fibromyalgie worden ’s nachts vaak wakker van de pijn en slapen daardoor slechter. In ongeveer de helft van de gevallen zijn er ook slaapproblemen, temperatuurgevoeligheid, concentratiestoornissen, darmklachten enzovoort.
Behandeling fibromyalgie
In algemene zin zijn er behandelingsopties beschikbaar om de symptomen te verlichten en de levenskwaliteit te verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan medicatie. Pijnstillers zoals paracetamol kunnen nuttig zijn bij milde pijn. Daarnaast worden antidepressiva en anticonvulsiva voorgeschreven om pijn, slaapproblemen en andere symptomen onder controle te houden.
Professionele begeleiding bij het versterken van spieren en het verminderen van de stijfheid. Psychologische ondersteuning in geval van bijkomende angst en depressie. Het verbeteren van slaapkwaliteit en stressmanagementtechnieken. Het beheren van energieniveaus, het voorkomen van overmatige inspanning en het creëren van een gezonde levensstijl met een uitgebalanceerd dieet kunnen allemaal bijdragen aan een betere kwaliteit van leven voor mensen met fibromyalgie. Sommige mensen melden verlichting door middel van supplementen. Het is echter essentieel om eerst met een arts te overleggen voordat je dergelijke supplementen daadwerkelijk gaat gebruiken.
Vermoeidheidkliniek ziet vooral patiënten die al eerder zonder succes elders zijn behandeld met veel ‘activatie’. Meestal wordt er voldaan aan én de fibromyalgie én de ME/cvs criteria. Daarom zien wij ook mensen met fibromyalgie multidisciplinair, met een aanpak op geleide van klachten.
