Sanne Bloeming van De Groene Amsterdammer schreef over multidisciplinaire behandeling van chronische pijn. Helaas wordt die aanpak vaak ondermaats vergoed. Daar weten we bij Vermoeidheidkliniek alles van. Het gaat over pijn en een pijncentrum, maar Vermoeidheidkliniek heeft dezelfde ervaring bij patiënten met chronische vermoeidheid, ME/cvs en fibromyalgie. We vatten het uitstekende artikel samen tot waar wij de overeenkomsten zien.
Alle patiënten vullen voorafgaand aan hun bezoek aan het Pijncentrum vragenlijsten in: over hun pijn, maar ook over depressie, angst, de mate van catastroferen, dat wil zeggen het probleem in gedachten erger maken dan het misschien is. Overal staan hoge scores: veel symptomen. Behalve bij ‘kwaliteit van leven’, die is erg laag. Vijf jaar geleden kwam André Wolff naar het Universitair Medisch Centrum Groningen om de afdeling pijngeneeskunde opnieuw op te zetten. Hij ziet pijn niet als symptoom van organische schade, maar als gevolg van veranderingen in het centrale zenuwstelsel. “Sommige mensen hebben een fijngevoelig zenuwstelsel waardoor ze gevoeliger zijn voor allerlei prikkels: pijnprikkels, maar ook bijvoorbeeld geluid en licht. Acute pijn wordt meestal veroorzaakt door (dreigende) weefselschade en waarschuwt dat er iets mis is in het lichaam. Maar bij chronische pijn, pijn die langer duurt dan zes maanden, werkt het vaak anders. Als de pijnprikkel langer aanhoudt en het centrale zenuwstelsel gevoelig is, bestaat de kans dat het niet alleen de negatieve pijnervaring genereert, maar ook zelf mee gaat resoneren.”
Kennelijk nemen we klachten pas serieus als ze zichtbaar zijn voor iedereen. Pas dan hebben we het gevoel dat een ziekte écht bestaat. Maar die zichtbaarheid zegt niets over het begrip of de behandeling van een ziekte, en nog minder over de hoe de patiënt de ernst van klachten ervaart. Het grote probleem is dat veel patiënten met chronische pijn en vermoeidheid worden afgedaan als aanstellers of zeurpieten, terwijl het vaak mensen zijn die jarenlang chronisch overbelast zijn door klachten.
Als voorzitter van de Leidraad Chronische Pijn benadrukt André Wolff hoe belangrijk het is dat de klachten vanuit verschillende perspectieven worden bezien. Doordat in Nederland bij het vergoeden van medische kosten de nadruk op productie en verrichtingen ligt, komt het Pijncentrum echter financieel niet altijd goed uit. Multidisciplinair werken is belangrijk, daar is iedereen het over eens. Maar dan moet het wel mogelijk worden gemaakt’, vindt Wolff. ‘Het duurt eindeloos om uit te pluizen wat er nu precies is gebeurd. Wij zijn meestal het eindstation en vaak is er een lange medische voorgeschiedenis. Het achterhalen daarvan kost tijd, maar ook dat is geen verrichting waar een vergoeding tegenover staat.’
Wij zijn het helemaal eens met André Wolff. Ook Vermoeidheidkliniek moet ‘schrapen’ om de gerichte multidisciplinaire behandeling te kunnen doen. Maar we missen nog een belangrijk punt. Door gerichte behandeling worden kosten bespaard, doordat mensen niet eindeloos en nodeloos door het medisch circuit worden rondgepompt. Het zou een belangrijker aandachtspunt voor patiënten vertegenwoordigers en vooral zorgverzekeraars moeten zijn.